İstanbul’da kiralar maaşları gölgede bırakmaya devam ediyor. Deutsche Bank Araştırma Enstitüsü’nün güncel raporu, İstanbul’un Avrupa’da kira ve maaş dengesi açısından en zorlayıcı şehirlerden biri olduğunu ortaya koydu. Bu şehirde şehir merkezinde yaşamak, artık maaşla neredeyse imkânsız hale geldi. Peki İstanbul neden bu kadar öne çıkıyor ve Avrupa şehirleriyle farkı ne kadar büyük?
Kira Geliri Maaşı Aşıyor: İstanbul Dünya Listesinde 41. Sırada
Deutsche Bank ve Eurostat’ın ortak verileri, 46 dünya şehrini detaylı şekilde kıyasladı. Araştırmanın sonuçları dikkat çekici: İstanbul’da ortalama net maaş, şehir merkezinde tek yatak odalı bir daire kiralamak için yeterli olmuyor. Kira gideri, ortalama maaştan tam %101,52 daha yüksek seviyede. Dolayısıyla, İstanbul, Sao Paulo, Lizbon, Meksiko City, Bogota ve Kahire gibi maaşların kiraya yetmediği altı şehir arasında bulunuyor. Özellikle son dönemde yükselen konut fiyatları, şehirde yaşam maliyetini daha da artırıyor.
Avrupa’da Gelir-Kira Dengesinde En Kötü Şehir: İstanbul
Avrupa genelinde maaşlar ciddi farklılık gösteriyor. İsviçre’nin Cenevre şehrinde ortalama net maaş 7.307 Euro iken, İstanbul’da bu tutar yalnızca 855 Euro seviyesinde kalıyor. Ancak şehir merkezindeki tek odalı bir dairenin kirası, bu maaşı bile aşıyor. Böylece, İstanbul’un gelir-kira dengesinde Avrupa’nın en kötü şehri olduğu net bir şekilde ortaya çıkıyor. Düşük gelirli veya asgari ücretle çalışanlar için bu tablo barınma krizini derinleştiriyor.
Farklı Avrupa Şehirlerinde Kira Yükü Ne Durumda?
Avrupa başkentlerinde kira oranları da ciddi değişiklikler gösteriyor. Berlin’de maaşın %40’ı kiraya giderken, Paris’te bu oran %45’e ulaşıyor. Londra’da ise kira yükü %75’e, Madrid’de %74’e ve Roma’da %65’e çıkıyor. Tüm bu oranlar göz önüne alındığında İstanbul’un listede en üst sıralarda olmasının temel nedeni, maaşların kiraya kıyasla çok daha düşük kalması.
İstanbul’da Kiradan Sonra Cebinizde Ne Kalıyor?
İstanbul’da yaşayan bir çalışan, maaşının tamamını kiraya verdikten sonra neredeyse sıfır gelirle yaşamını sürdürmek zorunda kalıyor. Rapora göre maaşın %101,52’si kiraya gidiyor. Yani maaştan sonra ortalama 13 Euro (yaklaşık 614 TL) eksik kalıyor. Lizbon’da ise bu açık daha fazla; 202 Euro’yu (yaklaşık 9.534 TL) bulabiliyor. Böyle bir tablo, İstanbul’da yaşayanlar için ciddi bir geçim sıkıntısı anlamına geliyor.
En Düşük Kira Oranı Hangi Şehirde?
Listenin olumlu tarafında ise Cenevre yer alıyor. Cenevre’de maaşın yalnızca %29’u kiraya harcanıyor. Lüksemburg, Zürih, Helsinki ve Frankfurt gibi şehirlerde de kira yükü nispeten düşük. Özellikle yüksek maaşların ödendiği bu şehirlerde, harcanabilir gelir daha yüksek kalıyor ve yaşam kalitesi ciddi oranda artıyor.
Dünyada Kira-Maaş Dengesinin En İyi Olduğu Şehirler
Dünyada harcanabilir gelir bakımından en avantajlı şehirler de Cenevre ve Zürih olarak öne çıkıyor. Cenevre’de kiradan sonra çalışanların elinde 5.174 Euro kalırken, Zürih’te bu rakam 4.638 Euro’yu buluyor. Ekonomik istikrarı güçlü olan bu şehirlerde barınma sorunu gündemden düşüyor.
İstanbul’da Barınma Krizi Büyüyor
Tüm bu veriler ışığında, İstanbul’daki konut krizi ve maaşların yetersizliği bir kez daha gözler önüne seriliyor. Gelişmekte olan ülkelerin büyük şehirlerinde olduğu gibi, İstanbul’da da kira ve maaş arasındaki uçurum, özellikle dar gelirli kesimler için barınmayı giderek daha güç bir hale getiriyor. Sonuç olarak, İstanbul’da yaşamak isteyenlerin ya ek iş yapması ya da farklı desteklerle ayakta kalması gerekiyor.