Kategoriler
Emlak Haberleri

Değerli konutlar vergisi konusunda muafiyetler nelerdir?

Dünya yazarı Bumin Doğrusöz, değerli konutlar vergisi konusuna 2022’de girecek meskenleri belirlemede kullanılacak sınırları anlatmıştı. Ayrıca 2022 yılı vergi tarifesini aktarmıştı. Bunun yanı sıra yazıda beyan zamanı ile beyanname kurallarını da belirtmiştir. Bu haberde ise DKV’nin muaflıklarını aktarmaktadır. Öncelikle, beyanname verme (ve vergiyi ödeme) yükümlülüğü 1 Ocak’ta malik veya intifa hakkı sahibi olanlardadır. Bu tarihten sonra satış, bağış ve benzeri nedenlerle malik veya intifa hakkı sahibi değişebilir. Bu durumda yani malikin veya intifa hakkı sahibinin mükellefiyeti izleyen yıl başlayacaktır. Bundan dolayı verginin 2 taksitini de ödeme yükümlülüğü, beyanname verene (satana veya bağışlayana) ait olacaktır.

Bir başka değişle değerli konutunu bu ay satanlar, ben sattım kurtuldum demeyeceklerdir. Yine beyanname verip vergiyi ödeyeceklerdir. Söz konusu biçimde beyan edilerek tahakkuk ettirilecek vergi şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar 2 taksitte ödenecektir. Emlâk Vergisi Kanunu’nda değerli konutlar vergisi sisteminden muaf olan meskenler aşağıdaki biçimde belirlenmiştir. Burada muafiyet kavramının mı yoksa istisna kavramının mı kullanılmasının daha doğru olacağı tartışması bir kenara bırakılmalıdır. Bu konu Genel Tebliğ bazında açıklanan idari anlayışa göre aktarılmaktadır.

Değerli konutlar vergisi sisteminden muaf olan meskenler

1. Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toki Başkanlığının maliki olduğu mesken nitelikli taşınmazlar DKV’den muaftır. Bu kurumların intifa hakkına sahip oldukları mesken nitelikli taşınmazlar da değerli konutlar vergisi sisteminden muaftır. Ayrıca vergi, söz konusu taşınmazların kuru mülkiyet sahiplerinden de aranmaz.

2. Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların değerli konut vergisinin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) için de DKV muafiyeti uygulanır. Muafiyet, bu bireylerin tek meskene hisseyle sahip olmaları durumunda hisselerine ait kısım için de uygulanmaktadır. Birden çok mesken nitelikli taşınmazı bulunan mükellefler, DKV’nin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazını, “Birden Fazla Meskeni Olanların, Muafiyet Uygulanacak En Düşük Değerli Tek Meskenlerine (İntifa Hakkına Sahip Olunan Dahil) İlişkin Bildirim” ile beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine bildirmeleri gerekmektedir.

Bu muafiyete/istisnaya göre; Türkiye sınırları içerisinde bulunan mesken nitelikli tek taşınmazlar bu vergiden muaf kılınmıştır. Bu muafiyetin uygulanmasında, emekli olma, başka geliri bulunmama, belli yüzölçümü aşmama gibi bir koşul aranmayacaktır. Misal, emlâk vergisi değeri 8 milyon TL olan 1 adet konutu bulunan kişinin; emekli olmasa da, ticaretle uğraşsa veya ücretli çalışıyor olsa bile bu konutu için DKV ödemeyecektir. Hatta bu kişinin ayrıca bir arsa veyahut arazisinin yahut kiraya verdiği dükkânının yahut DKV’nin konusuna girmeyen düşük değerli bir meskeninin bulunması durumunda da bu muafiyet uygulanacaktır. Bu muafiyet açısından o konutta oturma şartı da aranmayacaktır. Misal bu kişi tek konutu kiraya verip bir başka yerde kirada otursa bile istisnadan yararlanacaktır.

Birden fazla mesken nitelikli taşınması bulunması durumu

Birden çok mesken nitelikli taşınmazın bulunması halinde ise biraz karışıktır. Kanunda aynen “Birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların DKV konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı” denilerek istisna oluşturulmuştur. Bu ibarenin tetkikinden, “birden fazla mesken”den kastedilenin, “birden fazla DKV’ye tâbi mesken” olduğu sonucu çıkmaktadır. Örneğin; bir kişinin emlâk vergisi değerleri 3-7-8 milyon ve 10 milyon olan 4 taşınmazı olduğunu varsayalım. 3 milyonluk mesken zaten verginin konusuna girmeyecektir. Ayrıca 7 milyonluk mesken ise vergiden istisna olacaktır. Böyle bu kişi yalnızca 8 ve 10 milyon TL’lik meskenleri için DKV ödeyecektir.

3. Karşılıklı olmak koşuluyla yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlarla elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar DKV’den muaftır. Ayrıca bunların müştemilatı ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinden muaftır.

4. Asıl faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar ilk satışa, devir ve temlike konu edilmediği takdirde vergiden muaftır. Bu muafiyet hükmü arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar için de uygulanır. Söz konusu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması durumunda muafiyetten yararlanılması mümkün değildir.

Diğer emlak haberleri için tıklayınız…