Konut kredisi faiz oranlarının yükselmesi ile verilen kredi miktarının 300.000 TL bandında yer alması, Türkiye’de konut satışlarını sert biçimde düşürmüştür. Hal böyleyken sektörün gözü kamunun başlatacağı kampanyaya kilitlenmektedir. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, hazırlanması planlanan kampanyaya ilişkin olarak 12 Kasım’da müteahhitlerle buluşarak beklentilerini aldı.
Ekonomim’den Leyla İlhan’ın haberine göre; Aralık 2022’de çıkması beklenen kampanya kapsamında, kamu bankaları öncülüğünde, vatandaşlara krediye ulaşma olanağı sunulacaktır. Konut fiyatlarına göre, alt, orta ve yüksek gelir grubu yer alacaktır. Kampanyada 3 farklı arklı seçenek yer alacaktır. Üstelik faiz oranlarının yüzde 0,69 ile 1,20 arasında olması beklenmektedir. Bu kampanyayla, düşen yerli talebi yeniden artması ve sektörün yeni yılın ilk 2-3 ayını hareketli geçirmesi hedeflenmektedir. Bununla birlikte inşaat için bekleyen projelerin de başlamasını sağlayacağı dile getiriliyor.
Konut kredisi erişiminde yaşanan problemler dile getirildi
Invest İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Bahattin Uçar, sektörün toplantıda konut kredisi erişiminde yaşanan problemlere değindiğini aktarmıştır. Ayrıca Başkan Uçar; “Sektöre ilişkin yeni pakette gelir gruplarına göre 3 farklı faiz sistemi bulunacaktır. Faiz oranlarının 0.69’dan başlayıp, 1.20’ye kadar gelmesi bekleniyor.” ifadelerini kullanmıştır. Başkan Uçar, BDDK’nın kısıtlamayı getirmeden 4-5 ay önce ciddi bir yerli talebi bulunduğuna dikkat çekmiştir. Ayrıca Uçar; “Yerli talebinde ‘enflasyon yüksek, krediler uygun, gelin gayrimenkul alalım’ hesabı yapılıyor. Bu sayede bir yandan para kazandırılır, öte yandan barınma ihtiyacı karşılanır. Fakat krediye erişim mümkün değil.” dedi. Başkan Uçar, kampanyanın aralık ayı ortasında deklare edilmesiyle beraber ocak, şubat ve martta sektöre ciddi bir hareket katmasını beklediklerini ifade etmiştir.
“Arz talebi karşılayamıyor”
Başkan Uçar, Türkiye’de deprem sebebiyle yeni üretim ihtiyacı bulunduğunu dile getirmiştir. Ayrıca Uçar nüfus artış hızı sebebiyle de konuta olan talebin arttığını aktarmıştır. Uçar; “Arz, talebi karşılayamıyor. Vatandaşlar paraya erişemediği için konut sahibi olamıyor. Konuta ulaşamayınca bir süre kirada oturmayı tercih ediyorlar. Sonuç olarak kira fiyatlarının yükselmesinin bir nedeni de budur.” değerlenmesini yapmıştır.
“Kamu kadar özel sektör projelerini de kapsamalı”
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt, orta ve üst gelirliyi konut sahibi yapmak ve konut sektörünü hareketlendirmek için değeri 4.000.000’a kadar olun konutlar için 0.69’lu bir rakam konuşulduğunu belirtmiştir. Ayrıca 4.000.000 ile 15.000.000 arası için de 0.90’lı bir rakamın konuşulduğunu aktarmıştır. Başkan Özyurt, bu adımın durma noktasındaki sektörü hareketlendireceğini kaydetmiştir. Bununla birlikte Özyurt; “Fakat kamu bankaları burada özel sektör ile Emlak Konut projelerini birbirinden ayırmadan kredi sistemi uygulanırsa sektör hareketlenir. Bu defa bu kredi sistemi işe yarayabilir. Geçtiğimiz sene çok fazla insan yararlanamadı. Ancak bu sene yararlanabilirler. Almayı düşünen 3-4 milyonluk bir kitle mevcut. Onlar da alamayıp kirada kaldığı için kiralar bu kadar artıyor.” açıklamasında bulunmuştur.
“Yerlide hiç talep yok, yeni projelere başlayamıyoruz”
Başkan Özyurt, ellerinde 2022 yılında ruhsatı alınmış 3 proje olduğu bilgisini vermiştir. Özyurt; “1.000 konutluk bu projelerden 180 bağımsız üniteli en küçüğüne başlıyoruz. Şöyle ki yüzde 80’lik bölüm olan diğer ikisine başlayamıyoruz. Çünkü yerlide hiç talep yok. Bu sebeple sektör yeni konut üretemiyor. Yalnızca yabancı tarafından bir alım devam ediyor. Fakat o noktada da vatandaşlık bedeli 400.000 dolara çıkınca alımlar kesilmiştir. Hal böyleyken alternatif ülkeler olan AB üyesi Yunanistan, Bulgaristan’a kaydılar. Dolayısıyla 400.000 dolardan sonra piyasa yüzde 80 daralmış duruma gelmiştir. Yüzde 20’nin durmamasının sebebi ise Ruslar. Yoksa Arap yok. Cezayirli, Afganlı ve Iraklı alıyor.” açıklamasında bulunmuştur. Özyurt, birkaç ay öncesinde piyasanın canlı olmasında yabancıların etkisinin yüksek olduğunu belirtmiştir. Ayrıca Özyurt; “Zira yabancı alımı yüzde 10 olsa dahi, piyasada kaldıraç etkisi yaparak yerlinin de konut almasını sağlıyordu. Şu durumda yabancı daralınca, yerlideki o satış adetleri de azalmıştır. Bu daha iyi fotoğraf.” ifadelerini kullanmıştır.
“Kampanya bu defa etkili olacak”
Başkan Özyurt, kampanyanın Aralık 2022 tarihinde başlamasını beklediklerini aktarmıştır. Bunun yanı sıra Tamer Özyurt; “Bu defa etkili olacak. Çünkü insanlar enflasyonun gelecek birkaç yıl yüzde 50’ler düzeyinde olacağını öngörüyor. Bu durumda konut kredisi faizleri yüzde 7-10’a denk geleceğinden insanlar bunu kullanmak isteyecektir. Zira bu enflasyonda 2.500.000 TL’lik konut 1 yıl sonra 4.000.000 TL olacak.” değerlendirmesini yapmıştır.
“Yerli alıcıda daha fazla düşüş yaşandı”
Invest İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Bahattin Uçar, yerli ve yabancıya yapılan satışın azaldığını, fakat en çok düşüşün yerli alıcıda olduğunu belirtmiştir. Bununla birlikte Uçar; “Yabancı alıcıda düşüş yüzde 8 ile 9 arasında seyretmektedir. Yerli alıcıda ise düşüş yüzde 40 civarında. Fakat vatandaşlık bedelinin 250.000 olması da çok doğru değil. Zira bu rakama konut aldığında, SGK sisteminden yararlanacak ve oy kullanacak. Bu doğrultuda 400.000 dolara gayrimenkul alamayacak olanlara vatandaşlık verilmesin. Bugün yabancıya satıştaki azalmanın sebebi para transferinden kaynaklanıyor.” açıklamasında bulunmuştur. Özellikle Rus ve İranlıların Türkiye’ye para transferi sebebiyle problem yaşandığını dile getiren Uçar; “Yoksa talep var fakat para girişi olmayınca satış yapılamıyor. Özellikle Türkiye’nin para ödeme sisteminden (MIR) çıkmasıyla problemler yaşanmaya başladı. Hal böyleyken satışı yapılmış konutları iptal ettik.” ifadelerini kullanmıştır.
Diğer emlak haberleri için tıklayınız…