Yabancıların Türkiye’den gayrimenkul satın alınmasına olanak tanıyan yasal düzenleme 2012’de yürürlüğe girmişti. Bu yasa ile Türkiye’de 1 milyon USD tutarında yatırım yapanlara Türk vatandaşı olma fırsatı tanınmıştı. 2018’de yapılan düzenlemede ise Türk vatandaşlığı için gereken yatırım tutarı 250.000 USD olarak yeniden belirlenmiştir. Ayrıca bu noktadan itibaren yabancıya konut satışı ciddi bir ivme kazanmıştı.
TÜİK verilerine göre; 2017 yılında Türkiye’de yabancı ülke vatandaşlarına yapılan konut satışı sayısı 22.234 adettir. Ayrıca tutarın 250.000 USD’ye çekilmesiyle birlikte Türkiye yabancı yatırımcıların ilgi odağı haline gelmiştir. Böylece 2021 yılında toplam 58.576 satış gerçekleşmiştir. 13.04.2022 tarihli Kabine Toplantısı’nda ise; Türk vatandaşlığına geçmek için gerekli yatırım tutarının 250.000 dolardan 400.000 dolara çıkarılması kararlaştırılmıştır.
Gayrimenkul Fiyatlarında Hızlı Artışlar Görülüyor
Denge Değerleme Yönetim Kurulu Başkanı Baki Budakoğlu, konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunmuştur. Baki Budakoğlu; “Henüz yasal değişiklik gerçekleşmese de, bu değişikliğin önümüzdeki dönemde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Yapılacak değişikliğin ardından en az 400.000 dolar tutarındaki gayrimenkul veya gayrimenkullerin 3 yıl süreyle satılmaması durumunda, koşulları sağlayanlar Türk vatandaşlığı kazanabilecektir. Yapılan bu değişiklik doğrultusunda gayrimenkul piyasası üzerindeki olası etkilerini yorumlamak gerekirse; 2018’de 250.000 dolar belirlendiği dönemde, başta İstanbul olmak üzere ülke genelinde konut stoğu fazlası bulunmaktaydı. Bunu takip eden senelerde ise gerek konut üretim miktarının durağanlaşması gerek yerli gerekse yabancı yatırımcıların gösterdiği talep neticesinde konut stoğu fazlasının eridiğini, gayrimenkul fiyatlarında hızlı artışlar görüldüğünü söyleyebiliriz.” şeklinde değerlendirmiştir.
İstanbul Dünya Genelindeki Muadil İllere Göre Nispeten Uygun Fiyatlı
Baki Budakoğlu, 2018’de konut stoğunun rekor seviyede olduğu piyasa şartlarında, 250.000 doların alım gücü açısından bakıldığında oldukça yüksek bir meblağ olduğunu belirtmiştir. Ayrıca Budakoğlu; “Bugünkü şartlarda İstanbul, İzmir gibi büyükşehirlerin merkez ilçelerinde ve Bodrum, Çeşme, Urla, Fethiye, Kaş gibi tatil bölgelerinde lüks konut segmentinde bu tutarların makul seviye olarak görülmeye başlamıştır. Denge olarak, 2021’de gerçekleştirdiğimiz, dünya metropollerini mukayese eden çalışmamız kapsamında, dünya genelinde 50 önemli şehri baz alarak, aynı yatırım tutarıyla şehir merkezlerindeki, üst gelir grubuna hitap eden lüks konutları baz alarak bir endeks hazırlamıştık. Böylece hangi şehirde kaç metrekare konut alınabildiğini irdelemiştik. Çalışmamızda, dünyanın önde gelen 50 büyük ilini irdelediğimizde İstanbul’un 45. Sırada yer aldığını ortaya koymuştuk. Elbette ki Türk vatandaşları açısından konut fiyatları yüksek durumdadır. Ancak yabancı yatırımcının alım gücü üzerinden değerlendirildiğinde İstanbul’un muadili kentlere göre nispeten uygun fiyatlı olduğu sonucuna ulaşmıştık.” şeklinde konuşmuştur.
Daha Yüksek Profilde Yatırımcının Türkiye’ye Gelmesi Bekleniyor
Başkan Budakoğlu, araştırma raporunun hazırlandığı 2021’den beri Türkiye’de özellikle İstanbul’da gayrimenkul fiyatlarının oldukça yükseldiğine değinmiştir. Ayrıca Budakoğlu; “Bugünkü güncel fiyatlarla baktığımızda halen Türkiye’deki gayrimenkul fiyatları yabancı yatırımcının alım gücüne göre makul düzeydedir. Yapılan bu düzenlemeyle, vatandaşlık için gerekli tutarın 400.000 dolara gelmesiyle birlikte ülkemize daha yüksek profilde yatırımcının geleceğini söylemek yerinde olacaktır.” açıklamasında bulunmuştur.
Rus Yatırımcılar Rotalarını Türkiye’ye Çevirdi
Denge Değerleme Yönetim Kurulu Başkanı Baki Budakoğlu, Rusya-Ukrayna savaşının etkilerine de dikkat çekmiştir. Başkan Budakoğlu; “Özellikle Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte Rusya’ya yaptırım uygulanmasıyla Rus yatırımcıların vatandaşlık almak amacıyla Türkiye’ye yönelmeye başlamıştır. Rus yatırımcıların satın alma gücü olarak genellikle Ortadoğu kökenli yatırımcılara kıyasla daha fazla avantaja sahip olduğu bilinen bir gerçektir. Türkiye’deki gayrimenkul fiyatlarının dünya ölçeğine göre uygun olduğu da bilinmektedir. Bütün bunların bir sonucu olarak; ülkemizin yatırımcı profili anlamında ilerleyen dönemde biraz daha seçici duruma geleceğini düşünüyoruz. Ayrıca daha yüksek profile sahip, satın alma gücü yüksek yatırımcıların yöneleceğini söyleyebiliriz.” şeklinde konuşmuştur.
Lüks Konut Pazarı Hareketlenecek
Başkan Budakoğlu, yatırım tutarının yükselmesiyle birlikte, yatırımcıların talebinin daha ziyade lüks konutlara yöneleceğini bildirmiştir. Ayrıca, lüks konut pazarının daha da hareketleneceği ve değer artışının hızlanacağı düşüncesinde olduklarını belirtmiştir. Budakoğlu; “Vatandaşlık almak için gerekli yatırım tutarının yükseltilmesinden sonra, kısa vadede yabancıya konut satışı adedinin gerileyebileceğini düşünüyoruz. Ancak bu satışlardan Türkiye’ye giren toplam yatırım bedelinin ise 250.000 USD kuralı uygulanan döneme kıyasla denk düzeye erişeceği hatta orta vadede tutar olarak geçebileceğini, yani daha az ama daha yüksek fiyatlı konut satılarak piyasanın dengeye ulaşacağını ön görüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Diğer emlak haberleri için tıklayınız…