Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, beklenenden daha düşük bir politika faizi artışı gerçekleşmiştir. Bu durum, bankacılık sektöründe faizlerde hareketlilik yaşanmasına neden olmuştur. Bankacılık sektörü kaynaklarına göre, tüketici kredisi faiz oranları yükselirken, TL mevduat faizleri düşüş göstermiştir.
Ticari kredilerde ise Merkez Bankası’nın faiz üst limiti değişmese de, ticari kredilerin arzı halen sınırlı düzeyde devam etmektedir. Kamu bankalarında faizler en az 70 baz puan artarken, ayrıca özel bankalarda bu artış 50 baz puanı aşmış durumdadır.
Ticari Kredilerde Sınırlı Arz Devam Ediyor
Bankacılık sektörü kaynaklarına göre, ticari kredilerde arz sınırlı ve oldukça düşük seviyede devam etmektedir. Hatta bazı kaynaklar ticari kredilerin hiç verilmediğini ifade etmektedir. İhtiyaç kredilerinde ise kamu bankaları başta olmak üzere faizler yükselmiştir. Kamu bankaları uzun bir süre boyunca 70 bin liraya kadar olan ihtiyaç kredilerini aylık yüzde 1,94 seviyesinden, yaklaşık yıllık bileşik faiz yüzde 25 seviyelerinde kullandırıyordu.
Ancak bu haftadan itibaren kamu bankaları ihtiyaç kredi faiz oranını yüzde 2,64’e çekti. Böylece yaklaşık yıllık bileşik faiz oranı yüzde 32’nin üzerine çıktı. Özel bankalarda ise faiz oranları bankalara göre farklılık gösteriyor. Özel bankaların ihtiyaç kredi faiz oranları ise bu hafta itibarıyla yüzde 2,90 ile yüzde 5 arasına yükseltildi.
Mevduat Faiz Oranları Düşüyor
Bir bankacılık sektörü kaynağına göre, ihtiyaç kredi faiz oranı yüzde 4,2 seviyesinde bulunuyor. Ancak piyasada ihtiyaç kredi faizlerinin yüzde 40’ın üzerine çıktığına işaret ediyor. Bu durumu “gereksiz bir reaksiyon” olarak nitelendiren kaynak, ihtiyaç kredi faizoranının mevduat faizine göre belirlenmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Mevduat faiz oranlarının bayram tatili öncesine göre daha düşük olduğunu belirten bir bankacılık kaynağı, mevduat faizlerinin yüzde 40’ın altına geldiğini ifade ediyor. Kaynak, tabela faiz oranlarının gerektiğinden daha yüksek seviyede olduğunu dile getiriyor.
Başka bir bankacılık sektörü kaynağı ise mevduat faizlerinde düşüş, kredi faizlerinde ise yükseliş olduğunu vurgulayarak ticari kredilerde zaten çok sınırlı bir arz olduğunu belirtiyor. Bireysel kredilerde faizlerin yükseldiğini ve aylık yüzde 3,25’e çıkan faiz oranlarının yaklaşık olarak yıllık bileşik faizde yüzde 47’ye denk geldiğini ifade ediyor.
Bankacılık sektörü kaynaklarına göre bazı bankalar yüzde 5 aylık faiz uyguluyor. Bu faiz oranlarının 70 bin liraya kadar olan ihtiyaç kredileri için geçerli olduğuna dikkat çekiliyor.
Vadeler Kısalıyor
Kaynaklar, vadelerin de kısaldığına dikkat çekerek ihtiyaç kredilerinin genellikle 12 ay vadeli olarak kullandırıldığını belirtiyor. Regülasyonların yeterince gevşemediği için bankacılık sektörünün kredi faizlerini yukarı çektiği vurgulanıyor.
Mevduat tarafında gevşeme olduğunu belirten bir sektöre yakın kaynak, TL mevduat faiz oranının yüzde 40’ın altına düştüğünü ifade ediyor. Yüksek hacimli mevduatlarda bile yüzde 35-38 arasında faiz uygulandığını dile getiriyor. Hatırlanacağı üzere geçmiş aylarda yüksek hacimli mevduatlara bankalar yüzde 60’a kadar TL mevduat faizi teklif ediyordu.
Ayrıca, 70 bin liradan fazla ihtiyaç kredisi arzının da sınırlı düzeyde başladığı belirtiliyor. Bazı özel bankaların ise 70 bin liraya kadar olan ihtiyaç kredilerinde bile yüzde 5 faiz uyguladığına dikkat çekiliyor.
Konut ve Taşıt Kredisi Faizleri de Artıyor
İhtiyaç kredi faizlerinin yanı sıra kamu bankalarında konut ve taşıt kredisi faizleri de artırılmıştır. Konut kredisi faiz oranı aylık yüzde 1,36 seviyesindeyken, pazartesi gününden itibaren yüzde 2,19’a kadar yükseltilmiştir. Özel bankalarda ise konut kredi faiz oranları aylık yüzde 2,5 ile yüzde 4,09 arasına çekildi. Taşıt kredilerinde ise yüzde 1,67 olan faiz oranı aylık yüzde 2,45’e yükseltildi.
Bankacılık sektörü kaynaklarına göre konut kredisi arzı 500 bin liranın üzerinde halen sınırlı düzeyde bulunuyor.
Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 8,5’ten yüzde 15’e yükseltmesiyle birlikte yıllık bileşik referans faiz oranı yüzde 17,86’ya çıkmış durumda.
Sonuç olarak, konut kredisi faiz oranlarının artmasıyla birlikte bankacılık sektöründe hareketlilik yaşanmaktadır. Ticari kredilerde sınırlı arz devam ederken, ihtiyaç kredi faizleri yükselmiş ve vadeler kısalma eğilimindedir. Mevduat faiz oranları düşerken, konut ve taşıt kredisi faizleri de artış göstermiştir. Bankacılık sektöründe yaşanan bu değişiklikler, bireysel ve ticari müşterilerin kredi kullanımını etkilemektedir.