Son zamanlarda Türkiye’de meydana gelen depremler, sadece can kayıpları ve maddi kayıplarla sınırlı kalmadı. Deprem, ülke genelinde emlak piyasasında da dengelerin değişmesine neden oldu. Özellikle 6 Şubat tarihinde meydana gelen deprem, 11 ildeki konut piyasasını direkt etkilemiştir. Ayrıca çevre iller ve 3 büyükşehir üzerinde de ciddi değişimlere sebep olmuştur. Ve ayrıca satılık konut piyasası canlandığı görülmektedir.
Bu makalede, Türkiye’deki son depremlerin emlak piyasası üzerindeki etkileri ele alınacak. Özellikle satılık ve kiralık konut piyasasındaki değişimler, fiyatlar ve arz-talep dengesi incelenecek.
Satılık konut piyasası canlanıyor
Emlak piyasasının nabzını tutan sahibinden.com, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırladığı “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporunu açıkladı. Raporda, satılık konut talebi endeksinin Şubat ayına kıyasla yüzde 3,6 yükseldiği görülmektedir. Ayrıca satılık konut fiyatlarındaki yıllık artış oranının Türkiye genelinde düşüş seyrine geçtiği belirtilmiştir.
Aynı zamanda, konut piyasasındaki canlılık göstergesi olarak değerlendirilen “satılan konutların satılık ilan sayısına oranı” da ülke genelinde ve üç büyükşehirde arttı. Ayrıca, “kapatılan ilan yaşı” da geçen aya kıyasla hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde kısaldı. Bu veriler, satılık konut piyasasının canlanmaya başladığına işaret etmektedir.
Depremden en çok etkilenen illerde satılık konut sayısının neredeyse üçte bir, konut talebinin ise yarıdan fazla düştüğü görülmektedir. Bu illerde hem arz hem de talepte görülen azalma, fiyatlarda sınırlı bir artışla sonuçlanmıştır.
Kiralık konut talebi iller arasında farklılıklar gösteriyor
Deprem bölgesindeki illerde kiralık konut sayısı üçte birinden fazla düşerken, kiralık konut talebi ise önemli farklılıklar göstermektedir. Bu doğrultuda kiralık konut talep endeksi Adıyaman’da yüzde 49,7 azalmıştır. Ayrıca Gaziantep’te ise yüzde 98,6 artış görülmüştür.
Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya’da kiralık konut talebindeki artış yüksek oranda fiyat artışlarına neden oldu. Bu üç ilde kira fiyatları geçtiğimiz iki ayda iki katına yaklaştı. Fiyat artış oranları incelendiğinde Hatay’da %79,1 ve Kahramanmaraş’ta yüzde 88,9 gibi yüksek seviyelerde artış gözlemlenmiştir. Malatya ise yüzde 93,2’lik oranla en yüksek fiyat artışının gerçekleştiği il olmuştur.
Depremden en çok etkilenen iller dışında da bazı illerde konut fiyatları ve talebi artış göstermiştir. Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir’de yatırımcılar deprem sonrası konut piyasasındaki fiyatların düşüklüğünden yararlanarak konut satın alma eğiliminde. Özellikle Ankara’da satılık konut piyasasının canlandığı görülmektedir.