Geçtiğimiz günlerde Kartalkaya Kayak Merkezi’nde otel yangını meydana gelmiştir. 78 kişinin hayatını kaybetmesine yol açan otel yangını, yapılarımız ne kadar güvende tartışma başlatmıştır. Bu trajik olay, mimarlıkta yangın güvenliği çözümlerinin ne kadar hayati olduğunu gözler önüne sermiştir. Uzmanlar, mevcut yangın yönetmeliklerinin uygulanmasında önemli eksiklikler olduğuna dikkat çekmektedir.
Yangın Yönetmelikleri ve Uygulamadaki Eksiklikler
Mimar Filiz Cingi Yurdakul, mevcut yangın yönetmeliklerinin yeterince açık ve net olduğunu ancak uygulamalardaki ihmallerin ölümcül sonuçlar doğurduğunu belirtti. “Biz mimarlar, projelerimizi yangın danışmanları ile birlikte oluşturuyoruz. Yangın kaçış yollarını ve diğer kritik detayları planlıyoruz,” diyerek yangın güvenliği konusunda yeterli kontrollerin olmadığını vurguladı.
Otel ve hastane gibi kamuya açık alanlarda yangın önlemlerinin yoğun olması gerektiğini belirten Yurdakul, tadilat yapılan binalarda yeniden ruhsatlandırmanın şart olduğunu ifade etti. “Gerekli yangından korunma önlemleri projelendirilmeden ruhsat verilmemelidir. Ancak, yönetmeliklerin uygulanmasındaki eksiklikler ciddi sorunlara yol açıyor.” dedi.
Yapılarımız ne kadar güvende
2007’de yürülüğe giren ‘Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’ yapılarda kullanılan malzemelerin yangına dayanıklı olmasını zorunlu kılıyor. Yurdakul’a göre, yangın kaçış yollarında kullanılacak malzemelerin özenle seçilmesi gerekmektedir. “Malzeme üreticileri, yangın dayanımlarını sertifikalarla belirtmeli ve mimarlar bu özelliklere göre malzeme tercihi yapmalıdır.” dedi.
Uluslararası Standartlara Uygunluk Şart!
Mimari projelerde yangın kaçış mesafeleri detaylı olarak gösterilmektedir. Ancak, yönetmeliklerde olmayan durumlarda NFPA ve EN standartlarına uygunluk sağlanmalıdır. Bilimsel çalışmalarla desteklenen bu sürecin keyfi değil, zorunlu olduğu unutulmamalıdır.
Farklı Yapı Malzemelerinin Yangına Karşı Dayanıklılığı
Ahşap yapılar uygun standartlara uyulduğunda oldukça güvenli hale getirilebilmektedir. Avrupa’da sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda ahşap sistemlerin kullanımı artmaktadır. Modern yangın geciktirici kaplamalar ve koruyucu işlemler sayesinde ahşap, hem estetik hem de güvenli bir malzeme olarak tercih edilebilir.
Türkiye’de yaygın olarak kullanılan betonarme yapılar, yangına karşı en dayanıklı sistemlerden biridir. Ancak içindeki çelik donatı belirli bir sıcaklık üzerinde mukavemet kaybı yaşayabilir. Bu nedenle yangın söndürme sistemleri her yapıda kritik öneme sahiptir.
Çelik yapılar, yüksek sıcaklıklarda taşıyıcılık kapasitelerini kaybedebilir. Bu nedenle, yangın izolasyonu ve uygun malzeme kullanımı büyük önem taşır. Doğru tasarım ve malzeme seçimi ile bu riskler minimize edilebilir.
Geleceğe Dönük Kalıcı Çözümler Şart
Mimar Filiz Cingi Yurdakul, yapı malzemelerinin yangına dayanıklılığını artırmak için AR-GE çalışmalarının şart olduğunu belirtti. “Sertifikalı malzemeler müteahhitler ve işverenler tarafından tercih edilmelidir. Yapılar bilimin ışığında inşa edilmelidir.” dedi.
Gün geçtikçe, depreme ve yangına dayanıklı, estetik ve fonksiyonel yapıların önemi artmaktadır. Mimarlık yasasının bir an önce çıkarılması ve bilime gereken değerin verilmesi, gelecekte benzer felaketlerin yaşanmaması için kritik bir gerekliliktir.