Kentsel dönüşüm, Türkiye’nin dört bir yanındaki riskli alanları ve rezerv yapı alanlarını yeniden şekillendirme çabasıdır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, afetlere karşı hazırlıklı olmayı ve şehirlerin dayanıklılığını artırmayı hedefleyen kentsel dönüşüm projelerini başarıyla yürütmektedir. Türkiye’nin deprem gerçeğiyle yüzleşen Bakan Mehmet Özhaseki, ülkenin tamamında sağlıksız yapı stokunu yenilemek ve dönüştürülmeyen bina bırakmamak için büyük bir çaba sarf ettiklerini belirtmiştir.
İlk Adımlar
Bu konuda çalışmaları, özellikle Kahramanmaraş merkezli iki büyük deprem yaşandıktan sonra büyük bir önem kazanmıştır. Türkiye, 16 Mayıs 2012’de yürürlüğe giren 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile kentsel dönüşümün hız kazandığı bir sürece girmiştir. Bu kanun kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yerel yönetimler, ilgili kuruluşlar ve vatandaşların katılımıyla kentsel dönüşüm projelerini yürütmektedir.
Büyük Bir Şantiye
Çalışmalar ile Türkiye, depremin yıkıcı etkilerini en aza indirmeyi hedeflemektedir. İstanbul ve 11 diğer afet bölgesi, bu dönüşüm süreciyle birlikte büyük bir inşaat alanına dönüşmüştür. Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Türkiye’nin 81 ilinde belirlenen riskli yapılarla ilgili dönüşüm sürecini sürdürmektedir.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, “6306 sayılı Kanun kapsamında toplamda 1 milyon 918 bin 855 adet bağımsız birim kentsel dönüşüm kapsamına alınmış, 977 bin 874 adet bağımsız birim yıkılmış ve 2 milyon 44 bin 964 adet bağımsız birimin yapımı tamamlanmıştır. Bunun yanı sıra, 68 bin 551 adet bağımsız birimin yapımı ve 220 bin 589 adet bağımsız birimin proje çalışmaları devam etmektedir” denilmektedir.
Kentsel Dönüşümün Önemi
Kentsel dönüşüm çalışmaları, Türkiye’nin 59 ilinde riskli alanların belirlenmesi ve 65 ilde rezerv yapı alanlarının tespitiyle birlikte 81 ilde riskli yapılar üzerinde gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmalar kira yardımı, faiz desteği, kamulaştırma giderleri, proje çalışmaları ve yapım faaliyetlerini içermektedir. Şu ana kadar 39,8 milyar lira kaynak sağlanmış ve bu kaynakların günümüz değeri 89,9 milyar lirayı bulmaktadır.
Ayrıca 59 ilde belirlenen riskli alanlar ve 65 ilde tespit edilen rezerv yapı alanlarıyla birlikte 81 ilde riskli yapıların dönüşümü hedeflenmektedir. Ayrıca, Türkiye’nin depreme hazır olabilmesi için 5 yıl içinde yılda 400 bin konutun dönüşümü planlanmaktadır.
Türkiye, kentsel dönüşüm çalışmalarıyla depreme karşı dayanıklı şehirler inşa etmeye devam etmektedir. Önemli adımlar atılmış olsa da, dönüşüm sürecinin tamamlanması ve ülkenin tamamının afetlere karşı hazır hale gelmesi için daha fazla çaba gerekmektedir. Türkiye’nin kentsel dönüşüm projeleri, gelecekte olası afetlere karşı daha güvenli bir yaşam ortamı oluşturmayı hedeflemektedir.